NIEALKOHOLOWA STŁUSZCZENIOWA CHOROBA WĄTROBY (NAFLD – non alcoholic fatty liver disease)
a CUKRZYCA TYPU 2
Badania epidemiologiczne wskazują, że niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby występuje u ponad 60% chorych z cukrzycą typu 2
Diabetycy znajdują się w grupie ryzyka wielu chorób, w tym schorzeń wątroby. Ryzyko to jest szczególnie duże u pacjentów otyłych, mających zbyt wysokie ciśnienie oraz nieprawidłowe stężenie cholesterolu.
Choroby wątroby, podobnie jak cukrzyca typu 2, mogą rozwijać się początkowo nie dając żadnych objawów; zwykle rozpoznaje się je przypadkiem, stwierdzając nieprawidłowości w rutynowych badaniach krwi lub podczas USG jamy brzusznej.
Insulinooporność, powiązana z cukrzycą typu 2, zwiększa uwalnianie kwasów tłuszczowych z tkanki tłuszczowej, które następnie (pod wpływem stresu oksydacyjnego) uszkadzają komórki wątroby (hepatocyty) i prowadzą do ich włóknienia.
CO MA WPŁYW NA WYSTĄPIENIE NAFLD?
Poza cukrzycą są to:
– wiek (ryzyko rośnie z wiekiem)
– płeć (częściej występuje u mężczyzn)
– tzw. zespół metaboliczny tj. otyłość, nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia (nieprawidłowy wynik lipidogram)
– stan przecukrzycowy
– insulinooporność
– niskie stężenie estrogenów
– predyspozycje genetyczne
– niska aktywność fizyczna
– jakościowe i ilościowe zaburzenia snu
– zaburzenia mikroflory jelitowej
– dieta bogata we fruktozę (wszechobecny cukier glukozowo-fruktozowy!)
JAKIE MOGĄ BYĆ POWIKŁANIA NAFLD?
– u < 10% pacjentów rozwinąć się może marskość wątroby lub rak wątrobowokomórkowy
– powikłania sercowo-naczyniowe: niewydolność serca,
migotanie przedsionków, przewlekły zespół wieńcowy
– nowotwory jelita grubego, trzustki, piersi, gruczołu krokowego, płuc
Diagnostyka NAFLD jest dość złożona, poza wykluczeniem innych przyczyn choroby, należy wykonać badania obrazowe, odpowiednie skale, wykonać ocenę histopatologiczną (biopsja wątroby) – zajmuje się tym hepatolog lub gastrolog
Udowodniono, że część leków stosowanych w terapii cukrzycy może mieć ochronny wpływ na wątrobę – są to m.in. metformina (może redukować stłuszczenie, martwicze zapalenie i włóknienie wątroby),
flozyny (redukują aktywność enzymów wątrobowych i zawartość wątrobowego tłuszczu)
Oraz analogi GLP-1 (zmniejszają nacieczenia tłuszczowe wątroby, aktywność enzymów wątrobowych oraz zawartość brzusznej tkanki tłuszczowej)
WAŻNĄ podstawą terapii cukrzycy, jak i NAFLD jest regularna aktywność fizyczna, aerobowy (tlenowy) wysiłek fizyczny min. 5 razy w tygodniu przez ok. 40-45 minut. oraz zdrowa dieta